Agro Gerila za giljotinom

Naišao sam na jedan sjajan tekst na sestrinskom blogu, "Agro Gerili". Izdvojio sam deo koji je meni najinteresantniji jer se nadovezuje na rasprave sa profesorom Rodžerom Pilonom (Roger Pilon) direktorom centra za konstitucionalno pravo na Cato Institute. Jedna od ideja koju je profesor Pilon stalno isticao je: 

"Where is no power there is a right. But if there is no social contract, consent, based on higher law there is no right at all."

Priroda univerzalnog prava izranja iz ugovora o pravu i njegovom poštovanju. Tako i sloboda u uređenom društvu proizilazi iz opšteg ugovora, ustava, o pravima i odgovornostima pojedinca. Rasprava o izvoru prava je sjajno prikazana u sledećim redovima iz pomenutog teksta: 

Naime, tu se meša pojam prirodnog prava na život sa pojmom nemanja prava na kršenje tog prirodnog prava od strane drugih pojedinaca u prirodnom stanju, odnosno normativni i fenomenološki nivo. U stanju pre ugovora i dalje važi svetost prirodnog prava na život, ali ne kao opšte pravilo već kao pojedinačna odluka svake individue. Tako, pojedinac može reći da je za njega njegov život i život onih do kojih mu je stalo svetinja i neotuđivo pravo, ali to ne znači da on nema pravo da nekom drugom van tog kruga oduzme život. Jer, tu jednostavno nije došlo do univerzalizacije prava, pravo je ono što svaki pojedinac misli da jeste. Tek ugovorom sa drugima (bilo stvaranjem plemenskog prava, podvrgavanjem klauzulama privatne zaštitno-arbitrarne agencije ili stvaranjem univerzalne deklaracije o pravima) pojedinac može da kaže da ima neka prava. Dakle, pravo na život nije nešto što je univerzalno u prirodnom stanju, već ono taj status stiče ugovorom svih sa svima. Svakom se garantuje pravo na život samo zato što i taj svako to isto garantuje svima drugima. Isto je i sa slobodom i svim drugim tzv. univerzalnim pravima.

Inače, srećan rođendan kolega!